وقتی نام فرانسه و پاریس را میشنویم، در حافظه جمعیمان بوی رقص و عطر و پیراهنهای ابریشمی گرانقیمت زنده میشود؛ یاد دربارهای پرشکوه قرن هجدهم، در دوران لویی پانزدهم و لویی شانزدهم و بعد امپراتوری پرزرقوبرق ناپلئون بناپارت که در آن زیباترین لباسها، عطرها، کلاهها، جورابهای ابریشمی و دستکشهای ظریف معنای تازهای به «هنر زندگی» فرانسوی میدادند. همین تصویر رمانتیک از زیبایی و فرهنگ فرانسوی است که امروز، یک قرن بعد، در قلب نیویورک دوباره جان گرفته است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
فرانسویان و دوستداران فرهنگ فرانسه در آمریکا از سال ۱۹۸۲ در قالب نهادی به نام «انجمن میراث فرانسه» (French Heritage Society) گرد هم میآیند؛ بنیادی غیرانتفاعی که مأموریتش حفظ و بازسازی میراث معماری و فرهنگی فرانسه در خود این کشور و در ایالاتمتحده است. این انجمن در طول بیش از چهار دهه فعالیت، بیش از ۱۶ میلیون دلار کمکهزینه برای مرمت بیش از ۷۰۱ قلعه، بنای تاریخی و باغ اختصاص داده است و در کنار برنامههای آموزشی، هر سال با برگزاری ضیافتهای خیریه، هم این میراث را جشن میگیرد و هم برای حفاظت از آن سرمایه جمع میکند.
موضوع ضیافت امسال، «آرت دکو» بود؛ سبکی هنری و معماری که در دهههای ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ به اوج رسید و با خطوط هندسی، فرمهای پلکانی و الهام از آسمانخراشها، بههمراه مواد لوکسی مثل لاک، شیشه، کروم و سنگهای قیمتی، چهره شهرها، دکوراسیون داخلی، پوسترها و حتی مد و جواهرات را تغییر داد. نام این سبک از «نمایشگاه بینالمللی هنرهای تزئینی و صنعتی مدرن» در پاریس در سال ۱۹۲۵ گرفته شد؛ همان رویدادی که آغاز رسمی دوره آرتدکو به حساب میآید.
چهارشنبهشب، ۱۲ نوامبر ۲۰۲۵، در باشگاه متروپولیتن نیویورک، این مضمون تاریخی با گرامیداشت قدیمیترین خانه مد فعال فرانسوی، «لانوین» و مدیر هنری آن، پیتر کوپینگ، گره خورد؛ شبی که عنوان رسمیاش «جشن آرت دکوی انجمن میراث فرانسه به افتخار لانوین و پیتر کوپینگ» بود.
پیتر کوپینگ که در آکسفوردشایر بزرگ شده، ابتدا در سنترال سنت مارتینز و سپس در کالج سلطنتی هنر لندن تحصیل کرد و مسیر حرفهایاش را در چند خانه مد مهم ادامه داد: بیش از یک دهه طراحی پوشاک زنانه در لوییویتون در دوران مارک جیکوبز؛ سپس بهعنوان مدیر خلاق نینا ریچی در پاریس و بعد در اسکار دلا رنتا در نیویورک ـ جایی که خودِ آقای دلا رنتا که زمانی در لانوین زیر نظر آنتونیو کاستییو کار میکرد، او را جانشین خود معرفی کرد. در سالهای اخیر، کوپینگ بهعنوان مسئول دوختهای فاخر (couture) در بالنسیاگا بازگشت این نام به دنیای مد فاخر را هدایت کرد و سپس مدیریت پروژههای ویژه و مشتریان ویژه (VIP) را برعهده داشت. او در سپتامبر ۲۰۲۴ بهعنوان مدیر هنری لانوین منصوب شد و نظارت خلاقانه بر مجموعههای زنانه، مردانه و لوازم جانبی را در دست گرفت. نخستین مجموعه او برای این خانه در ژانویه ۲۰۲۵ در آستانه هفته مد فاخر در پاریس به نمایش درآمد.
تلفیق میراث زنده و تاریخ
انجمن میراث فرانسه، با کمکهای قابلتوجهی که در طول سالها به مرمت قلعهها، کلیساها، باغها و بناهای تاریخی اختصاص داده، نقشی مهم در زنده نگهداشتن چهره فرهنگی فرانسه داشته است؛ ازجمله با اهدای بیش از ۱۶ میلیون دلار برای بازسازی صدها سایت تاریخی. سیذارتا شوکلا، مدیر اجرایی لانوین، در سخنرانی خود تأکید کرد که این رویداد با برنامه تازهای که برای تقویت ارزشهای فرهنگی و قصهپردازانه دارند هماهنگ است و به لانوین کمک میکند تا جایگاه خود را دوباره، نه فقط بهعنوان یک نام لوکس، بلکه بهعنوان حامل میراث فرهنگی پاریس تعریف کند. او گفت احیای یک خانه مد فقط با استخدام یک طراح جدید یا برگزاری چند نمایش و کارزار تبلیغاتی ممکن نمیشود؛ باید سازوکارهای درونی خانه، ساختار سازمانی، فرآیندها و مهمتر از همه هویت، چشمانداز و مسیر آیندهاش بازتعریف شود.
داستان سبک پوشش لطیف «مادر و دختر»
برای فهم معنای این همه تأکید بر «میراث»، باید به ابتدای داستان لانوین برگردیم. ژان (جین) لانوین، یکی از یازده فرزند خانواده، کارش را بهعنوان شاگرد یک کلاهدوز آغاز کرد. چند سال بعد، او کارگاه خودش را راه انداخت. تولد دخترش، مارگریت، نقطه عطف زندگی حرفهای او شد: ژان برای دخترش لباسهای کوچکی طراحی میکرد که آنقدر دلبر بودند که مادران دیگر هم سفارش مدلهای مشابه برای دخترانشان را دادند، بعد خواهرهای بزرگتر و درنهایت خودِ مادرها هم خواستار لباسهایی به سبک لانوین شدند. بهاینترتیب، او از کلاهدوزی به طراحی لباسهای دخترانه و زنانه رسید و در ۱۹۰۹ عضو «اتحادیه دوخت فاخر» شد.
در دهههای پیش و پس از جنگ جهانی اول، بسیاری از طراحان برجسته زن، پاریس را برای مشتریان شیکپوش تبدیل به پایتخت مد کردند و ژان لانوین که در ۱۹۱۷ لقب «پری مهربان دختران جوان» را از مطبوعات گرفت سبک پوشش مادر و دختر را به امضای شخصی خود تبدیل کرد. این هویت بعدا در نشان تجاری معروف خانه تثبیت شد؛ لوگویی که در سال ۱۹۲۷ به دست معشوق کوکو شانل، پل ایریب (Paul Iribe)، تصویرگر و طراح فرانسوی، براساس عکسی از ژان و مارگریت در یک مهمانی طراحی شد: مادر و دختری با لباسهای هماهنگ، دست در دست هم که هنوز هم یکی از احساساتیترین لوگوهای تاریخ مد به شمار میآید.
تصویر مادر و دختر، بهعنوان نماد خانه مد لانوین، همچنان در بخشی از هویت بصری و روی برخی بستهبندیها و محصولات لوکس دیده میشود، اما در سطح گروه تجاری تغییری مهم رخ داده است. در سال ۲۰۱۸، شرکت چینی فوسون مالک لانوین شد و در ۲۰۲۱، زیرمجموعه مد آن با بازسازی هویتی، نام خود را از «Fosun Fashion Group» به «Lanvin Group» تغییر داد؛ گروهی که اکنون چندین مارک لوکس از جمله لانوین، سرجیو روسی، وولفورد و… را در بر میگیرد. برای این گروه تجاری، نشان جدیدی با حروف ساده و مدرن طراحی شد که هماهنگ با استراتژی جهانیسازی و سادگی زبان بصری است، درحالیکه خودِ خانه مد لانوین در بسیاری از موقعیتها همچنان از نشان تاریخی مادر و دختر استفاده میکند تا پیوندش با ریشههای ژان لانوین حفظ شود.
پیتر کوپینگ در کار خود مدام به همین میراث برمیگردد. نخستین مجموعه او برای پاییز/زمستان ۲۰۲۵ که لانوین را پس از وقفهای به صحنه نمایش پاریس بازگرداند، به مفهومی رجوع میکرد که خودِ ژان لانوین آن را «شیک نهایی» (le chic ultime) مینامید. در این مجموعه، مهمانان کارتپستالهایی از نمایشگاه بینالمللی هنرهای تزئینی و صنعتی ۱۹۲۵ پاریس دریافت کردند؛ نمایشگاهی که ژان لانوین ریاست بخشی از آن را بر عهده داشت و نقطه آغاز رسمی سبک آرتدکو به شمار میرود. طراحیهای لانوین در همان دوره نیز امروز در نمایشگاه «۱۹۲۵–۲۰۲۵: صدسال آرتدکو» در موزه هنرهای تزئینی پاریس به نمایش درآمدهاند؛ گویی حلقهای تاریخی پس از یک قرن دوباره بسته میشود.
یکی دیگر از بازخوانیهای ظریف میراث در کار جدید لانوین، معرفی «آبی جدید لانوین» است؛ رنگی که از شیفتگی ژان لانوین به سایههای آبی نقاشیهای فرا آنجلیکو الهام گرفته و در کارخانه رنگرزی اختصاصی لانوین به ۲۳ طیف مختلف توسعه یافته بود. این آبیهای فراموشنشدنی که پیشتر آلبِر الباز در بستهبندیها و جزئیات بصری خانه زنده کرده بود، امروز در نمایشهای مد، صفحه اینستاگرام و جعبهها و کیسههای خرید لانوین به چشم میخورند و به نشانهای معاصر از پیوند گذشته و حال تبدیل شدهاند.
همه این جزییات ـ از مهمانی آرتدکوی نیویورک تا بایگانیهای دهه ۱۹۲۰ پاریس ـ نشان میدهد که طراح جدید لانوین فقط به دنبال ساختن لباسهای زیبا نیست. در واقع، انجمن میراث فرانسه و خانه لانوین هر دو در یک چیز مشترکاند: باور به اینکه میراث، وقتی واقعا زنده است که در زمان حال زندگی کند.
در این ضیافت که با حضور اعضای هیات مدیره مانند بانو جین شفیرف (lady Jean Shafiroff) برگزار شد، میهمانان ابتدا سخنان سیسی بلک (رئیس رویدادهای ویژه)، الیزابت اف. استریبلینگ (رئیس هیئتمدیره)، دنیس دو کرگورلی (رئیس انجمن)، تیموتی کوریگان (رئیس جدید) و ژان-گیوم دو توکویل دروویل (رئیس آینده سازمان) را شنیدند. سپس جیمز فالون، مدیر محتوای مجله مد «دبلیو دبلیو دی» (WWD) و فیرچایلد، جایزه انجمن را به پیتر کوپینگ اهدا کرد و نیک داوز از حراجی «میراث» یک حراج زنده برگزار کرد که در آن بیش از ۵۰۰ هزار دلار برای پروژههای انجمن جمعآوری شد؛ در تمام طول شام، ارکستر الکس دانر موسیقی زنده اجرا میکرد.
